“We moeten er voor waken, dat dit niet nog eens gebeurt.” Dat klinkt heel kordaat, maar de politicus die dit zei bedoelde precies het tegenovergestelde. ‘Er voor waken’ betekent namelijk al ‘erop toezien dat iets niet gebeurt’. In feite zei hij dus dat iets niet niet (= wel) nog eens mocht gebeuren. Sterker nog, we moesten erop toezien dát het nog eens gebeurde.
Dubbele ontkenningen zijn lastig. We gebruiken ze regelmatig verkeerd en zijn dan verbaasd als iemand niet begrijpt wat we bedoelen. En meestal is uit het zinsverband wel te halen wat de spreker bedoelt, ondanks de woorden die hij/zij gebruikt. “Dat ga ik nooit nie doen”, betekent in het spraakgebruik bijna nooit dat je het dus altijd zult doen.
Toch kan het aanleiding zijn voor onduidelijkheid als mensen, van wie we het niet verwachten, de fout in gaan. In zijn boek ‘Wij zijn ons brein’, waar ik al eerder over schreef, betrap ik hooggerespecteerd hersenonderzoeker Dick Swaab op een min-maal-min-is-plus-fout…. denk ik. In een verhaal over transseksualiteit schrijft hij, “Anderzijds moet men, voordat er behandeld wordt, natuurlijk wel met zekerheid uitsluiten dat de wens om van geslacht te veranderen geen onderdeel van een psychose is, ……………” De strekking van zijn verhaal is, denk ik, dat er geen sprake mag zijn (= uitsluiten) van een psychose. Er staat letterlijk, denk ik nogmaals, dat er geen sprake mag zijn van geen psychose. Dus wel?
De ‘behandeling’ waaraan Swaab refereert, bestaat uit het toedienen van hormonen en eventuele geslachtsveranderende operaties; niet echt een onderwerp waarover je nou misverstanden wilt laten ontstaan….auuuu.
😉
‘Er voor waken’ is een irritant zinnetje van politici.
Bij mijn bank hebben ze er ook zo een. Als je een klacht indient dan gaan ze het ‘meenemen’, waarop ik altijd meteen in het rood schiet en roep: ‘Waar neem je het mee naartoe dan?’ Dat weten ze zelf ook niet en ziedaar: er wordt niets met je klacht gedaan. Heeft overigens niets met jouw dubbele ontkenningen te maken, maar waar ik op wil wijzen, is dat vaag taalgebruik leidt tot… tot niets eigenlijk.
Ik sluit af met een juweeltje: Tijdens mijn studie kwam ik eens de volgende passage tegen, waarvan ik tot mijn spijt de bron niet meer heb weten te achterhalen:
‘…Er was wel sprake van adviesgroepen, coördinatiegroepen en schoolbegeleidingsdienstmedewerkers die op aanspreekpunten met bilaterale werkafspraken de resonancegroepen dienden en participeerden om begeleidingsvelden toepasbaar te maken voor andere sectoren…’
Briljant!
ps Ales je het leuk vindt, zit er een widget in je website waarmee je aan de rechterzijde van je website de laatste, meest recente reacties kunt tonen. Zie ook mijn site. Groet JF